Ana SayfaYazılarBilgelikTürklerde yönler ve renkler

Türklerde yönler ve renkler

Batı, dünyayı iki yönlü olarak görmektedir doğu ve batı. Halbuki Türkler dünyayı beş yönü ile birlikte değerlendirmektedirler; kuzey, güney, doğu, batı ve merkez. Bunları da ayrıca renklerle ifadelendirmişlerdir.

Kuzey yönde, kara, doğru bilinen örnek Karadeniz’dir. Güney yön kızıldır bilinen örnek Kızıldeniz’dir. Doğu yön mavi renkle simgelenmiştir, gök rengidir. Dedem Korkut Hazar Denizi’nden Gökçe Göl olarak bahsetmektedir. Batı yönü ise ak rengi olarak ifade edilmiştir, bilinen örneği Akdeniz’dir.

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz, Gökçe Göl. Görüldüğü gibi Türkler, coğrafyayı renklerle ifadelendirmişler daha doğrusu yönleri renklerle ifadelendirmişlerdir. Halbuki Batının oryantalist bakış açısı dünyayı ortadan ikiye bölmüştür; doğu ve batı.

Batı yüceltilen değerdir, doğu ile ise aşağılanan bir yapıdır. Görüldüğü gibi Türkler dünyaya küresel anlamda tüm yönleriyle bir yuvarlak daire şeklinde bakmaktadırlar. Türklerin dünyasında bu şekilde bir yerin doğu batı ayrımı söz konusu değildir. Yönlerin kendine göre anlamları vardır bu anlamlara göre isimlendirilmektedirler.

Doğu ile simgelenen gök rengi tanrısallığı simgelemektedir.

Batı ile simgelenen ak rengi ise bilgeliği simgelemektedir aksakallı örneğinde olduğu gibi. Merkezdeki sarı renk ise toprağı ve zenginliği simgelemektedir. Kuzeydeki kara renk çeşitli anlamlara gelmektedir, hem karanlık hem de güçlülük anlamındadır. Güneydeki kızıl renk ise ateşi ve sıcaklığı simgelemektedir.

Görüldüğü gibi hiçbir yön tek başına anlam kazanmamaktadır, iyi veya kötü değildir her yönün kendi anlamları vardır. Fakat batı yani oryantalist bakış, batıyı yüceltmekte doğuyu ise aşağı görmektedir.

p

Dünyayı bu şekilde dört yön ile algılayıp değerlendirdiğinizde bakış açınız çok daha evrensel olmaktadır. Türklere düşen ise bu özgün bakış açılarını dünyaya anlatabilmektir.

Türkler yaşadıkları coğrafyaları renklendirmişler, renklerle bezemişlerdir. Ayrıca, bu beş ana renkle ilgili aslında Türkiye coğrafyasındaki yer adlarına yansıyan bu renklerle ilgili ayrı bir çalışma söz konusu olabilecektir. Aynı çalışma Türklerin, Türkiye dışında yerleştiği coğrafyalardaki yer adları için de yapılabilecektir. Bu şekilde bizim bakış açımızın ne derece evrensel olduğu tek renkle ifade edilmediği, renkler zenginliği olarak dile getirildiği çok daha net bir şekilde ortaya çıkacaktır.

 

KARA* ile başlayan 1926 yerleşim bulundu.

https://nisanyanmap.com/?y=KARA*&lv=&t=&cry=TR&ua=5

 

AK* ile başlayan 1400 yerleşim bulundu

https://nisanyanmap.com/?y=AK*&lv=&t=&cry=TR&ua=5

 

KIZIL* ile başlayan 487 yerleşim bulundu.

https://nisanyanmap.com/?y=KIZIL*&lv=&t=&cry=TR&ua=5

 

GÖK* ile başlayan 440 yerleşim bulundu.

https://nisanyanmap.com/?y=G%C3%96K*&lv=&t=&cry=TR&ua=5

 

SARI* ile başlayan 528 yerleşim bulundu.

https://nisanyanmap.com/?y=SARI*&lv=&t=&cry=TR&ua=5

 

leventagaoglu
leventagaogluhttps://www.agaoglulevent.com
Düşünür, Araştırmacı Yazar, Şair. 1983 yılından buyana ihracat profesyoneli olarak çalışan Levent Ağaoğlu, 1997-2001 yılları arasında Hong Kong’da yaşadı; yaklaşan Büyük Asya Yüzyılı’nın ayak seslerini duydu hep. İsmail Gaspıralı’nın “Dil’de, Fikir’de; İş’te Birlik” idealinin peşinde koşarak Türk Evi, Düşünce ve İş Ocağı kitap serileri üzerinde çalışıyor; mütefekkir ve müteşebbis gözlem ve birikimlerini yazıya geçiriyor.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

TWITTER

Son Eklenenler